कृत्रिम बुद्धिमत्तेचे जग शक्यतांनी भरलेले आहे. काही महिन्यांपूर्वी ज्या गोष्टी अशक्य वाटत होत्या, त्या आता प्रत्यक्षात येऊ लागल्या आहेत. आणि तंत्रज्ञानाचा वापर करून मानवी विचार डीकोड करण्याची क्षमता ही त्यापैकी एक आहे. ताज्या अहवालांनुसार, ऑस्टिन येथील टेक्सास विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांनी मानवी विचारांना मजकूरात रूपांतरित करणे शक्य केले आहे.
कृत्रिम बुद्धिमत्तेचे जग
AI model developed that can read human mind : शास्त्रज्ञांनी AI मॉडेल विकसित केले आहे जे ChatGPT सारखे तंत्रज्ञान वापरून मानवी मन वाचू शकते: कृत्रिम बुद्धिमत्तेचे जग शक्यतांनी भरलेले आहे. ChatGPT, नवीन Bing आणि Google’s Bard सारख्या चॅटबॉट्सच्या लोकप्रियतेमुळे आजकाल AI स्पेसमध्ये स्वारस्य शिखरावर आहे. कृत्रिम बुद्धिमत्ता ही खरोखर नवीन संकल्पना नसली तरी (या सर्व वर्षांपासून कोणत्या ना कोणत्या मार्गाने वापरत आहोत), आज लोक नक्कीच अधिक जागरूक आणि उत्सुक आहेत. आणि आपण तांत्रिक क्रांतीच्या काठावर उभे आहोत असे म्हणणे चुकीचे ठरणार नाही.
काही महिन्यांपूर्वी ज्या गोष्टी अशक्य वाटत होत्या, त्या आता प्रत्यक्षात येऊ लागल्या आहेत. आणि तंत्रज्ञानाचा वापर करून मानवी विचार डीकोड करण्याची क्षमता ही त्यापैकी एक आहे. ताज्या अहवालांनुसार, ऑस्टिन येथील टेक्सास विद्यापीठातील शास्त्रज्ञांनी मानवी विचारांना मजकूरात रूपांतरित करणे शक्य केले आहे. कॉम्प्युटर सायन्सचे डॉक्टरेट विद्यार्थी जेरी टँग आणि न्यूरोसायन्स आणि कॉम्प्युटर सायन्सचे सहाय्यक प्राध्यापक अॅलेक्स हुथ यांच्या नेतृत्वाखाली हा अभ्यास एआय जगतात एक महत्त्वाची प्रगती आहे.
एआय मानवी विचारांना मजकुरात रूपांतर
शास्त्रज्ञांनी फंक्शनल मॅग्नेटिक रेझोनान्स इमेजिंग (fMRI) मशिनचा वापर करून तीन मानवी विषयांमधून 16 तासांच्या मेंदूच्या क्रियाकलापांची नोंद केली कारण ते कथा ऐकत होते. संशोधक वैयक्तिक शब्दांशी सुसंगत नसलेल्या तंत्रिका उत्तेजनांना ओळखण्यास सक्षम होते. त्यानंतर टीमने मेंदूची ही क्रिया डीकोड करण्यासाठी आणि मजकुरात भाषांतरित करण्यासाठी सानुकूल-प्रशिक्षित GPT AI मॉडेल, ChatGPT सारखे काहीतरी वापरले. तथापि, सहभागींचे अचूक विचार कॅप्चर केले जाऊ शकले नाहीत आणि सहभागी काय विचार करत होते याचा फक्त एक सारांश AI द्वारे अनुवादित केला गेला.
नेचर न्यूरोसायन्स जर्नलमध्ये निकाल प्रकाशित झाले. सर्वात मनोरंजक गोष्ट म्हणजे हे कोणत्याही मेंदूच्या प्रत्यारोपणाच्या मदतीशिवाय केले गेले.
- I model developed that can read human mind : शास्त्रज्ञांनी AI मॉडेल विकसित केले आहे जे ChatGPT सारखे तंत्रज्ञान वापरून मानवी मन वाचू शकते
“नॉन-इनव्हेसिव्ह पद्धतीसाठी, याआधी जे काही केले गेले होते त्याच्या तुलनेत ही एक खरी झेप आहे, जी सामान्यत: एकल शब्द किंवा लहान वाक्ये असते. आम्हाला क्लिष्ट कल्पनांसह विस्तारित कालावधीसाठी सतत भाषा डीकोड करण्याचे मॉडेल मिळत आहे,” हुथ होता यूटी टेक्सास वेबसाइटवर प्रकाशित केलेल्या अहवालात उद्धृत केले आहे.
विकासाबाबत चिंता
युनिव्हर्सिटी ऑफ टेक्सासच्या शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की, या अत्याधुनिक तंत्रज्ञानामुळे जे लोक शारीरिकदृष्ट्या अक्षम आहेत त्यांना व्यक्त होण्यास मदत करणे शक्य होईल. तथापि, तंत्रज्ञान अद्याप विकसित होत आहे आणि क्लिनिकल सेटिंगमध्ये ते प्रत्यक्षात वापरण्याआधी बरेच काम करावे लागेल.
दुसरीकडे, या तंत्रज्ञानामागील शास्त्रज्ञ म्हणतात की त्यांच्या डीकोडरला कार्य करण्यासाठी मानवी विषयांच्या ऐच्छिक सहकार्याची आवश्यकता आहे. ते असेही म्हणाले की मेंदू-संगणक इंटरफेस विकसित करताना लोकांच्या मानसिक गोपनीयतेचा आदर केला पाहिजे. त्याच्या संभाव्य गैरवापराबद्दल शास्त्रज्ञांनीही चिंता व्यक्त केली आहे. त्यांनी चेतावणी दिली की तंत्रज्ञानाचा वापर सरकारी किंवा नियोक्ता पाळत ठेवण्यासारख्या नापाक कारणांसाठी केला जाऊ शकतो. मानसिक गोपनीयतेबद्दलची चिंता देखील समोर आली आहे.
हे सुद्धा वाचा :-