रॅन्समवेअर (Ransomware) हा एक निर्विवाद धोका आहे, परंतु आपण सहसा ते पीसीला (PC) संक्रमित करताना पाहतो. तरीही रॅन्समवेअर स्मार्टफोनमध्ये देखील पसरू शकतात आणि याचे तितकेच भयानक परिणाम होऊ शकतात. तर, स्मार्टफोन रॅन्समवेअर कसे कार्य करते आणि ते किती धोकादायक आहे?
Ransomware – How Dangerous Is Smartphone Ransomware? : किती धोकादायक असू शकते स्मार्टफोन रॅन्समवेअर आणि ते कसे कार्य करते? – PC ला संक्रमित करणाऱ्या रॅन्समवेअरबद्दल आपण बरेच काही ऐकतो, परंतु Iphones आणि Android स्मार्टफोनचे संक्रमित बद्दल काय? तर जाणून घेऊयात –
स्मार्टफोन रॅन्समवेअर म्हणजे काय?
बरेच लोक हे विसरतात की, स्मार्टफोन मालवेअर हल्ल्यांना असुरक्षित आहेत, रॅन्समवेअर अपवाद नाही. स्मार्टफोन रॅन्समवेअर, ज्याला मोबाईल रॅन्समवेअर देखील म्हणतात, विशेषत: पीसी ऐवजी स्मार्टफोनला लक्ष्य करते.
पीसी रॅन्समवेअर (PC Ransomware) प्रमाणे, स्मार्टफोन रॅन्समवेअर (Smartphone Ransomware) चा वापर तुमचा डेटा थेट चोरी करण्याच्या उद्देशाने केला जातो.
जेव्हा रॅन्समवेअर डिव्हाइसला संक्रमित करते, तेव्हा ते सामान्यत: त्यावर संग्रहित डेटा एन्क्रिप्ट (Encrypt) होतो. हे तुम्हाला तुमच्या फोनमधून बाहेर देखील करू शकते आणि तुमचा पासवर्ड सुद्धा बदलू शकते, ज्यामुळे तुम्हाला काहीही करता येणार नाही.
आयफोन आणि अँड्रॉइड दोन्ही उपकरणांना स्मार्टफोन रॅन्समवेअरची लागण होऊ शकते. तथापि, वापरल्या जाणार्या विशिष्ट रॅन्समवेअरच्या स्वरूपावर अवलंबून, एका ऑपरेटिंग सिस्टमला दुसर्यापेक्षा जास्त धोका असू शकतो.
स्मार्टफोन रॅन्समवेअरचे प्रकार –
हल्ल्यांमध्ये वापरल्या गेलेल्या मोबाइल रॅन्समवेअर प्रोग्रामची कमतरता नाही. या यादीमध्ये काही उदाहरणे –
- क्रिप्टोलोकर (Cryptolocker)
- स्केयरपैकेज (ScarePackage)
- डबललॉकर (DoubleLocker)
- लीकरलॉकर (LeakerLocker)
- लॉकरपिन (LockerPin)
- कृमी. कॉलरा (Worm.Koler)
वरीलपैकी प्रत्येक प्रोग्राम वेगळ्या पद्धतीने कार्य करतात. डबललॉकर, उदाहरणार्थ, फक्त Android डिव्हाइसेसना लक्ष्य करते, तर Cryptolocker ने दोन्ही Iphones आणि Android फोन संक्रमित केले जाते.
Cryptolocker वापरात नाही, २०१४ मध्ये ते बंद करण्यात आले.
रॅन्समवेअरचा दुसरा प्रकार, ज्याला ScarePackage म्हणून ओळखले जाते, एका महिन्यात साधरण ९००,००० हून अधिक फोन संक्रमित करण्यात व्यवस्थापित झाले.
LeakerLocker रॅन्समवेअरने २०१७ मध्ये खूप चिंतेचे कारण बनवले होते, जेव्हा ते Google Play Store द्वारे Android डिव्हाइसेस संक्रमित करत असल्याचे आढळले.
हा मोबाईल रॅन्समवेअरचा विशेषतः मनोरंजक प्रकार होता, कारण संसर्गानंतर कोणत्याही फायली कूटबद्ध केल्या नाहीत.
त्याऐवजी, LeakerLocker ने फोन लॉक केला जातो आणि नंतर ईमेल, सोशल मीडिया संदेश आणि ब्राउझर डेटा यासारखा सर्व प्रकारचा मौल्यवान डेटा गोळा करण्याचे काम केले जाते.
स्मार्टफोन्सना रॅन्समवेअरने लक्ष्य का केले जाते?
आपल्या स्मार्टफोन्सवर अॅप्स, संपर्क, फोटो, ईमेल, जतन केलेले पासवर्ड आणि बरेच काही यासह मोठ्या प्रमाणात डेटा संग्रहित केलेला असतो.
यामुळे स्मार्टफोन हे सायबर गुन्हेगारांचे प्रमुख लक्ष्य बनले आहे, म्हणूनच या उपकरणांवर मालवेअर संसर्गाची वाढती घटना आपण पाहतचं आहोत.
स्पायवेअर, अॅडवेअर, व्हायरस आणि रॅन्समवेअर या सर्वांचा वापर स्मार्टफोन्सना संक्रमित करण्यासाठी आणि डेटा चोरण्यासाठी केला गेला जातो, मग ती पेमेंट माहिती, मजकूर संदेश किंवा ब्राउझर इतिहास असो.
जरी तुम्ही हल्लेखोराच्या मागण्यांचे पालन केले आणि तुमच्या स्मार्टफोनवर नियंत्रण मिळवले तरीही, संसर्गादरम्यान त्यांनी विशिष्ट डेटा चोरला की नाही, हे जाणून घेण्याचा कोणताही मार्ग नाही.
अर्थात, रॅन्समवेअर हल्लेखोर अत्यंत नैतिक नसतात, त्यामुळे इतर फायदेशीर डेटासह, तुमच्या खंडणीच्या पेमेंटसह मार्ग काढणे देखील प्रश्नाबाहेर नाही.
स्मार्टफोन रॅन्समवेअरची लक्षणे (Signs of Smartphone Ransomware) –
मालवेअरच्या इतर अनेक प्रकारांप्रमाणे, रॅन्समवेअर ऑपरेटर सहसा त्यांच्या पीडितांच्या लक्षात येऊ इच्छितात. याचे कारण असे की, हल्लेखोरांना त्यांच्या फाइल्ससह त्यांच्या डिव्हाइसचे नियंत्रण परत करण्यासाठी पीडितेकडून खंडणीची आवश्यकता असते.
रॅन्समवेअर ऑपरेटर तुम्हाला तुमच्या होम स्क्रीनवर, जसे की तुमच्या लॅपटॉपच्या डेस्कटॉपवर, तुमचे डिव्हाइस संक्रमित झाल्याची सूचना देतात.
फोनवर, तुम्ही रॅन्समवेअर हल्ल्याचे लक्ष्य आहात हे सूचित करण्यासाठी तुमच्या लॉक स्क्रीन किंवा होम स्क्रीनचा वॉलपेपर बदलला जाऊ शकतो.
ऑपरेटर सामान्यत: या नोटिसमध्ये त्यांच्या मागण्या तसेच एन्क्रिप्टेड किंवा चोरीला गेलेला डेटा चोरण्यापूर्वी किंवा प्रसिद्ध करण्यापूर्वी तुम्हाला कोणत्या वेळेचे पालन करावे लागेल याची यादी करतात.
काही मोबाइल रॅन्समवेअरचा वापर तपास न करता डेटा चोरण्यासाठी केला जातो.
अशा परिस्थितीत, तुमची संवेदनशील माहिती तुमच्या नकळत ऍक्सेस केली जाऊ शकते आणि चोरली जाऊ शकते.
काही मोबाइल रॅन्समवेअरचा वापर तपास न करता डेटा चोरण्यासाठी केला जातो. हे रॅन्समवेअरसाठी वैशिष्ट्यपूर्ण नाही, म्हणून त्याचे नाव, परंतु नक्कीच शक्य आहे.
रॅन्समवेअरच्या अनेक प्रकारांसाठी ऑनलाइन डिक्रिप्शन साधने उपलब्ध आहेत, विशेषत: ते डिझाइनमध्ये सोपे आहेत.
जर रॅन्समवेअरने तुमचा फोन लॉक केला नसेल आणि तो अॅपच्या स्वरूपात आला असेल, तर तुम्ही ते अॅप लगेच हटवल्याची खात्री करा.
स्मार्टफोन रॅन्समवेअर हा खरा धोका आहे? (Smartphone Ransomware Is a Very Real Threat?) –
- आपण कधीही रॅन्समवेअर लक्ष्य बनणार नाही असे आपल्याला वाटत असले तरी, जवळजवळ कोणीही अशा हल्ल्याला बळी पडू शकतो.
- हाय-प्रोफाइल व्यक्ती आणि संस्थांना रॅन्समवेअर ऑपरेटरद्वारे लक्ष्य केले जात असताना, सायबर गुन्हेगाराला तुमचे डिव्हाइस निवडण्यापासून रोखत नाही.
Ransomware Attack – How Does it Work?
हे सुद्धा वाचा :-